نسبت نظریه فرهنگستان علوم اسلامی درباره علم دینی با واقع گرایی معرفت شناختی

نویسندگان

سیدمحمدتقی موحدابطحی

عضو گروه علوم انسانی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه

چکیده

مقاله حاضر به بررسی این مسئله می پردازد که مبانی معرفت شناختی نظریه فرهنگستان علوم اسلامی (با تأکید بر آراء سیدمحمدمهدی میرباقری) درباره علم دینی چه نسبتی با واقع گرایی دارد؟ نشان خواهیم داد که اراده گرایی به عنوان مبنای معرفت شناختی نظریه علم دینی فرهنگستان علوم اسلامی نه تنها به نفی واقع گرایی (کاشفیت از واقع) و در نتیجه نسبیت گرایی منتهی می شود، بلکه ادعا های واقع گرایانه این مجموعه را در حوزه های خداشناسی و انسان شناسی با تعارض روبرو می کند. این مجموعه می تواند با اتخاذ دیدگاه های معتدل در زمینه واقع گرایی (در مقابل واقع گرایی خام) ضمن دفاع از تأثیر کیفیت اراده بر کیفیت ادراک، از این نتایج نامطلوب برحذر باشد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

نسبت نظریه فرهنگستان علوم اسلامی درباره علم دینی با واقع‌گرایی معرفت‌شناختی

مقاله حاضر به بررسی این مسئله می‌پردازد که مبانی معرفت‌شناختی نظریه فرهنگستان علوم اسلامی (با تأکید بر آراء سیدمحمدمهدی میرباقری) درباره علم دینی چه نسبتی با واقع‌گرایی دارد؟ نشان خواهیم داد که اراده‌گرایی به‌عنوان مبنای معرفت‌شناختی نظریه علم دینی فرهنگستان علوم اسلامی نه‌تنها به نفی واقع‌گرایی (کاشفیت از واقع) و در نتیجه نسبیت‌گرایی منتهی می‌شود، بلکه ادعا‌های واقع‌‌گرایانه این مجموعه را در ح...

متن کامل

نقد و بررسی نظریه علم دینی در فرهنگستان علوم اسلامی

چکیده: عنوان پایان نامه: نقد و بررسی نظریه علم دینی در فرهنگستان علوم اسلامی کلمات کلیدی: فرهنگستان علوم اسلامی، علم دینی، اصالت فاعلیت، حرکت، دین، علم، ملاک حجیتِ علم، جهت داری علم، اختیار، علیت بحث علم دینی از مباحث مهم عصر ماست. از عمر این بحث چند دهه بیشتر نمی گذرد، اما در کشورهای اسلامی به بحث روز تبدیل شده است. بزرگانی همچون شهید صدر و شهید مطهری مباحثی در این باره مطرح کرده بودند، ولی ...

نظریه تعاملی معرفت دینی و علمی تبیین نسبت نظریۀ آیت‌الله جوادی آملی با مبحث «علم دینی»

نظریه علم‌‌دینی آیت‌الله جوادی آملی با دیگر نظریه‌های علم‌‌دینی تفاوت ماهوی دارد و در‌عین‌حال بر نظریه‌های علم دینی تأثیرگذار است؛ به‌گونه‌ای‌که می‌توان آن را فرانظریه‌‌ مرتبط با آنها دانست. این نظریه مشتمل بر یک مدعای اصلی، یک استدلال عام و دو نتیجه مهم است. مدعای اصلی این است که علم اگر علم باشد، دینی و الهی است. دلیل بر این ادعا ویژگی‌های مترتب بر کاشف‌بودن از واقع است که عبارتند از (1) متعل...

متن کامل

چگونگی تولید علوم تربیتی دینی با توجه به رویکرد فرهنگستان علوم اسلامی در باب علم دینی

چکیده چگونگی تولید علوم تربیتی دینی با توجه به رویکرد فرهنگستان علوم اسلامی در باب علم دینی به کوشش طیبه میری هدف از این پژوهش طرح و نقد چگونگی تولید علوم تربیتی دینی بر مبنای رویکرد فرهنگستان علوم اسلامی بود. این پژوهش در پارادایم کیفی و با دو روش اسنادی و مصاحبه انجام گرفت. در بخش اسنادی مفهوم علم دینی و چگونگی تولید آن در رویکرد فرهنگستان بررسی شد. تعریف علم، تعریف دین و فرآیند پ...

واقع گرایی معرفت شناختی غیر مستقیم از دیدگاه ملاصدرا

در معرفت‌شناسی معاصر، در باب ماهیت ادراک حسی و واقع‌نمایی آن، نظریات متعددی مطرح شده است. از آن میان، «واقع‌گرایی معرفت‌شناختی» بر این عقیده است که معرفت نسبت به جهان خارج ممکن بوده، عالم خارج مستقل از معرفت بشری وجود دارد و معرفت ما توصیفی از آن است. واقع‌گرایی معرفت‌شناختی به دو قسم «مستقیم» و «غیر مستقیم» تقسیم می‌شود. در بدو امر به نظر می‌رسد نظریة ملاصدرا در باب ادراک حسی، با هر یک از واقع...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
راهبرد فرهنگ

جلد ۸، شماره ۳۲، صفحات ۱۲۵-۱۴۶

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023